Wo d Briefmargge u dr Franke sy cho

Am Aafang vom Poschtwäse het geng dr Adrässat müesse ds Porto zahle. 1840 het de dr Sir Rowland Hill us Ängland d Briefmargge erfunge. Das System isch o ir Schwyz aus guet aagluegt worde. Drum hei d Poschtverwautige vo Züri u Gänf scho 1843 Briefmargge usegää. Ganz bekannt isch die erschti Margge vo dr Stadtposcht vo Basu: ds «Baslertübeli» oder wie d Basler säge «ds Baaslerdyybli». Hieumenanger chöit dir aui Spychere duresueche, dir wärdit kes Baslertübli finge. Die Margge mit 2½ Rappe het nume glängt, für ne Brief ir Region Basu z verschicke.

1848, nachem Sonderbunds-Chrieg, het me ja dr Schwyzer Bundesstaat gründet. Schnäu isch klar gsy, dass es gäbig wär, we aunenorte die glychi Währig u ds glyche Poschtsystem würd gäute. Nach länge Diskussione het me sech ufe Schwyzer Franke zu 100 Rappe geiniget. D Oschtschwyzer hätte lieber Schwyzer Gulde zu 20 Schilinge u 240 Pfennig ghaa. Si sy dr Aasicht gsy, dass sech ds Dezimausystem vo de Franzose nid wärdi bewähre u d Schwyz de ds einzige Land uf der Wäut syg, wo das Hundertersyschtem bim Gäut heig. Hüt wüsse mer: Es isch angersch cho. Mit dere Währig het me o chönne e einheitlichi Poscht ir Eid­genosseschaft yfüehre. Die het de scho 1849 d Poschtverwautige vo de Kantön überno. Si isch zueständig gsy füre Transport vo Briefe, Päckli, Persone (mit der Poschtgutsche) u vo Gäut. So Gäut verschicke isch denn no es Problem gsy, me het nämlech no kener Banknote kennt. Me het auso Münze müesse verschicke. Me het Kuvert gha mit äxtra dickem Papier u het die Briefe versiglet. D Gwinne, wo die nöji Poscht het gmacht, sy übrigens bis im Jahr 1874 nid bim Bund blibe. Die sy nacheme Verteilschlüssu a d Kantön verteilt worde – süsch hätte die nie Ja gseit zur Schwyzer Poscht u mir hätte villech no hüt e eigeti Poscht i jedem Kanton. Interessant isch o no, mit welem Prozedere dennzumale dr Schwyzer Franke isch ygfüehrt worde. D Herre z Bärn hei die Sach lieber gar nid am Vouk vorgleit – es wär drum äuä abglehnt worde. So het dr Nationau- u der Ständerat das unger sich greglet.